ತಗ್ಗಿದ ಗದ್ದೆ ಉಳಲೇಸು, ಜೇಡಂಗೆ |
ಮಗ್ಗ ಲೇಸೆಂದ ಸರ್ವಜ್ಞ ||
ನೋಡುವ ಚಿಂತೆ ಕಂಗಳಿಗೆ, ಹೆಳವಗೆ |
ದ್ದಾಡುವ ಚಿಂತೆ ಸರ್ವಜ್ಞ ||
ಬೇಡ ಬೇಡಿದರೆ ಕೊಡದಿರೆ, ಬಯ್ಗಿಂಗ |
ಗೋಡೆಯನ್ನು ಒಡೆವ ಸರ್ವಜ್ಞ ||
Sarvagnana Vachanagalu
193. ಹಣಜಿ ಬತ್ತವು ಅಲ್ಲ | ಅಣಬೆ ಸತ್ತಿಗೆಯಲ್ಲ |
ಕಣಕದ ಕಲ್ಲು ಮಣಿಯಲ್ಲ, ಬಣಜಿಗನು |
ಗುಣವಂತನಲ್ಲ ಸರ್ವಜ್ಞ ||
ಅರ್ಥ: ಹಣಜಿಯು (ಒಂದು ತರಹದ ಕಲ್ಲು) ಬತ್ತವಾಗಲಾರದು. ನಾಯಿ ಕೊಡೆಯು ಕೊಡೆಯಾಗಲಾರದು. ಕಣಕವನ್ನರಿಯುವ ಕಲ್ಲು ಮಣಿಯಾಗಬಾರದು. ಅದರಂತೆ ಬಣಜಿಗನು ಗುಣವಂತನಾಗಲಾರನು.
194. ಎಳ್ಳು ಗಾಣಿಗಬಲ್ಲ | ಸುಳ್ಳು ಸಿಂಪಿಗ ಬಲ್ಲ |
ಕಳ್ಳರನು ಬಲ್ಲ ತಳವಾರ, ಬಣಜಿಗನು |
ಎಲ್ಲ ಬಲ್ಲ ಸರ್ವಜ್ಞ ||
ಅರ್ಥ: ಗಾಣಿಗರವನು ಎಳ್ಳನ್ನೂ, ಸಿಂಪಿಗರನು ಸುಳ್ಳು ಹೇಳುವುದನ್ನೂ ಹಾಗೂ ತಳವಾರನು (ವಾಲೀಕಾರ) ಕಳ್ಳನನ್ನೂ ಬಲ್ಲವನಾದರೆ ಬಣಜಿಗನು ಮಾತ್ರ ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಬಲ್ಲವನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ.
195. ಕೊಂಬು ಹೋರಿಗೆ ಲೇಸು | ತುಂಬು ಕೇರಿಗೆ ಲೇಸು |
ಕುಂಬಾರ ಲೇಸು ಊರಿಂಗೆ, ಹರದಂಗೆ |
ನಂಬುಗೆಯೇ ಲೇಸು ಸರ್ವಜ್ಞ ||
ಅರ್ಥ: ಹೋರಿಗೆ ಕೊಂಬುಗಳು, ಓಣಿಗೆ ಜನವಸತಿಯು, ಊರಿಗೆ ಕುಂಬಾರನು ಶೋಭಾಯಮಾನವಾಗುವಂತೆ ವ್ಯಾಪಾರಸ್ಥನಿಗೆ ನಂಬುಗೆಯೇ ಭೂಷಣವು.
190. ಬೂದಿಯೊಳು ಹುದುಗಿಸುತ | ವೇದಿಸುತ ಮರೆಮಾಡಿ |
ಕಾದಿರ್ದ ಚಿನ್ನದೊಳು ಬೆರೆಸಿ, ಒರೆಹಚ್ಚಿ |
ಊದುತಲೆ ಟೊಣೆವ ಸರ್ವಜ್ಞ ||
ಅರ್ಥ: (ಬಂಗಾರವನ್ನು) ಬೂದಿಯೊಳಗೆ ಮುಚ್ಚಿಡುತ್ತ (ಗಿರಾಕಿ) ನೋಡುತ್ತಿರುವಂತೆಯೆ ಮರೆಮಾಡಿ ಕಾಯ್ದ ಬಂಗಾರದೊಳಗೆ ಕುದಿಸಿ ಒರೆಹಚ್ಚಿ ಊದುತ್ತಿರುವಂತೆಯೇ (ಅಕ್ಕಸಾಲಿಗನು) ಹಾರಿಸಿಬಿಡುವನು.
191. ಅಕ್ಕಸಾಲೆಯ ಮಗುವು | ಚಿಕ್ಕದೆಂದೆನಬೇಡ |
ಚಿಕ್ಕಟವು ಮೈಯ್ಯ ಕಡಿವಂತೆ, ಚಿಮ್ಮಟವ |
ನಿಕ್ಕುತ್ತಲೆ ಕಳೆವ ಸರ್ವಜ್ಞ ||
ಅರ್ಥ: ಅಕ್ಕಸಾಲಿಗನ ಮಗನನ್ನು ಚಿಕ್ಕವನೆಂದು ಭಾವಿಸಬೇಡ. ಅತಿ ಚಿಕ್ಕದಾದ ಚಿಕ್ಕಾಡು ಮೈತುಂಬ ಕಡಿವಂತೆ ಅವನು (ಚಿಮ್ಮಟಗೆ ಬರುತ್ತಲೇ) ತನ್ನ 'ಉದ್ಯಮ' ವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವನು.
192. ಅಡ್ಡ ಬಡ್ಡಿಯೂ ಹೊಲ್ಲ | ಗಿಡ್ಡ ಬಾಗಿಲ ಹೊಲ್ಲ |
ಹೆಡ್ಡರೊಡನಾಟ ಹೊಲ್ಲ, ಬಡಿಗ ತಾ |
ರೊಡ್ಡನಿರೆ ಹೊಲ್ಲ ಸರ್ವಜ್ಞ ||
ಅರ್ಥ: ಅಡ್ಡವಾದಂಥ ಬಡ್ಡೆಯು ಅಯೋಗ್ಯವಾದುದು. ಮೂರ್ಖರ ಸಂಗವು ಒಳ್ಳೆಯದಲ್ಲ. ಅದರಂತೆ ಎಡಗೈಯಿಂದ ಕೆಲಸ ಮುಡುವಂಥ ಬಡಿಗನೂ ನಿರುಪಯೋಗಿಯು.
184. ಸಾಲವನು ತರುವಾಗ | ಹಾಲುಬೋನುಂಡಂತೆ |
ಸಾಲಿಗನು ಬಂದು ಕೇಳಿದರೆ, ಕುಂಡೆಗೆ |
ಚೇಳು ಕಡಿದಂತೆ ಸರ್ವಜ್ಞ ||
ಅರ್ಥ: (ಎರಡನೆಯವರಿಂದ) ಸಾಲವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಬರುವಾಗ ಹಾಲು-ಅನ್ನವನ್ನು ಉಂಡಂತಾಗುತ್ತದೆ. (ಆದರೆ) ಅದನ್ನೇ ಅವನು ಮರಳಿ ಕೇಳಲು ಬಂದಾಗ (ಮಾತ್ರ) ತಿಗಕ್ಕೆ ಚೇಳು ಕಡಿದಂತಾಗುತ್ತದೆ.
185. ನೂರು ಹಣ ಕೊಡುವ ತನಕ | ಮೀರಿ ವಿನಯದಲಿಪ್ಪ |
ನೂರರೋಳ್ಮೂರ ಕೇಳಿದರೆ, ಸಾಲಿಗನು |
ತೂರುವನು ಮಣ್ಣು ಸರ್ವಜ್ಞ ||
ಅರ್ಥ: ಸಾಲವನ್ನು ಕೊಡುತ್ತಿರುವವರೆಗೆ ಅದು ನೂರಿರಲಿ, ಎಷ್ಟೇ ಇರಲಿ ಅವನೊಂದಿಗೆ (ಸಾಲ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವವನು) ಅತಿಯಾದ ವಿನಯದಿಂದ ನಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ; ಆದರೆ (ಕೊಟ್ಟವನು ತಾನು ಕೊಟ್ಟಿದ್ದರಲ್ಲಿಯ ಕೇವಲ) ಎರಡು-ಮೂರು ರೂಪಾಯಿಗಳನ್ನು ಮರಳಿ ಕೇಳಿದರೆ ಮಾತ್ರ ಅವನ ಮೇಲೆ ಮಣ್ಣು ತೂರಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವನು.
186. ಗಡ್ಡವಿಲ್ಲದವನ ಮೋರೆ | ದುಡ್ಡು ಇಲ್ಲದ ಚೀಲ |
ಬಡ್ಡಿ ಸಾಲ ತರುವವನ, ಬಾಳುವೆಯು |
ಅಡ್ಡಕ್ಕೂ ಬೇಡ ಸರ್ವಜ್ಞ ||
ಅರ್ಥ: ಗಡ್ಡವಿಲ್ಲದವನ ಮೋರೆಯು (ಮುಖವು) ಹಣವಿಲ್ಲದಂಥ ಬರಿಯ ಚೀಲವು ಹಾಗೂ ಬಡ್ಡಿಯ ಸಾಲವನ್ನು ತರುತ್ತಲೇ ಇರುವಂಥವನ ಬಾಳುವೆಯು ಇವು ಮೂರು ಯಾತಕ್ಕೂ ಬೇಡ.